Verdikleri kararlarla toplumumuzun gündemini en fazla meşgul edenlerin başında hakemler gelmektedir. Futbol adına konuşan, olaylar üzerinde yorum yapan, televizyonlarda görüntü karelerini defalarca izleyerek hakeme karşı hâkimlik yapan kişilerin birçoğu, hakem sözcüğünü yanlış kullanmakta, dahası hakim, hâkim, hakîm, hakem sözcüklerini birbirine karıştırmaktadırlar ki, bu sözcüklerin, içinde bulunan sesli harflerin uzun ve kısa olmalarına göre (şapkalı kullanılıp kullanılmamalarına bağlı olarak) anlamları farklılık göstermektedir. Bu sözcüklerin anlamları şöyledir:

Hakim sözcüğünün, Tanrı, bilge anlamları vardır, kullanım şekline göre bilgi ve otorite sahibi olarak sorumlu bulunduğu alanda bir kişinin yetkinliğini gösterir. Birisinin bir konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmasını ifade ederken, konuya hakim; ya da bir öğretmenin otoritesini göstermek için sınıfa hakim cümleleri ile bu durumu tarif ederiz.

Hâkim sözcüğü, egemenliğini, buyruğunu yürüten, sözünü geçiren, her şeye hükmeden, yargıç, yargılama ve karar verme hakkına sahip anlamlarını taşır.

Yani birisinin hâkim olabilmesi için yukarıda anlamı verilen hakim yetkisine de sahip olması gerekir. Hâkim kuralları tam anlamı ile bilmiyorsa verdiği kararlar sağlıklı olmaz, otoritesi tartışılır. O zaman hâkim, alan bilgisine hakim, aynı zamanda adil olmalıdır. Yani bilgi ve adaleti eyleminde birleştirmesi gerekir. Eğer bir hâkimin bilgisinde ya da adaletinde küçük bir şüphe oluşursa kararlarına ve güvenirliğine şüphe ile bakılır.

Hakîm sözcüğü, her şeyi bilen ve yukarıda tanımı yapılan iki kavramı uygulayarak birçok kararlar vermiş olan ve bu konuda daimilik göstererek verdiği kararlarla, eylemlerinin güvenirliğini kazanmış, yaptıkları kendisine bir sıfat olarak yapışmış, geçmişte yapmış oldukları ile geleceğe yönelik sarsılmaz bir güven ve otorite oluşturmuş kişi anlamında kullanılmaktadır. Yaptıkları ile o unvanı hak ettiğini gösterir.

Hakem sözcüğü ise, kelime anlamı olarak bir yerde kuralların uygulanmasından sorumlu olan kişi anlamını taşır, yani karşılaşmaları, yarışmaları, kurallara uygun ve yansız olarak yürüten kişidir.

Bu bağlamda hakemin yukarıda anlamları verilen üç kavramı kendi bünyesinde çok mükemmel bir şekilde birleştirmesi gerekir. Önce kuralları çok iyi bilecek, alan bilgisine, yani futbol ve futbol ile ilgili yönetmelik bilgisine hakim olacak, sonra bu bilgileri adalet kavramı ile birleştirip oyun içinde kararlar vererek hâkim olacak, sonra vermiş olduğu kararları bilgi, adalet ve eşit şekilde birçok kez uygulayarak hakîm sıfatını yansıtacak ki hakem olma vasfını taşıyabilsin.

Yukarıda anlamları verilen, hakim, hâkim, hakîm sözcüklerinin anlamlarını eylem olarak şahsında birleştirebilen kişi hakemlik yapabilir. Eğer bunlardan birisinde küçük bir şüphe oluşursa, hakemin otoritesi, güvenirliği, saygınlığı kaybolmaya başlar. Saha içindeki bir hakemin Tanrı gibi sınırsız hareket alanı vardır. Fakat sınırsız hareket alanı gibi görünen bu alanın çok ciddi sorumlulukları bulunmaktadır, eğer birisi bu sorumluluk alanını yerine getirmeden sadece yetki kullanımı alanında kendisini güvende hissediyorsa, o kişinin iyi bir hakem olma ihtimali yoktur.

- - - -