Bir doktora çalışması için seçilen ve toplum olarak çok da bilgimiz olmayan “Tahtacı Türkmenleri” ile ilgili eksik bilgilerimizi büyük oranda tamamlama imkanı bulduğumuz bir toplantıdan bahsetmek istiyorum.
KTÜ Orman Fakültesinden Prof. Dr. Mustafa Fehmi Türker Bey’in ekip sorumlusu olduğu, araştırma görevlisi Emine Nur Yeşilyurt’un doktora tezi olan Tahtacı Türkmenleri çalışmasının sonuç toplantısı 25 Temmuz Cuma günü KTÜ Orman Fakültesi’nin toplantı salonunda yapıldı. Gerek fiili olarak ve gerekse çevrim içi olarak çok sayıda akademisyen ve Orman Genel Müdürlüğüne Bağlı pek çok İl teşkilatlarından yetkililerin de katıldığı değerlendirme toplantısı sabah saat 10.00’da başlayarak akşam 17.30’a kadar devam etti. Daha önce Emine Nur Hanım doktora tezinin savunmasını ayrı bir ortamda yapmış ve değerlendirme komisyonunca sunumu başarılı bulunmuş ve doktor unvanı kendisine layık görülmüştü.
Dile kolay tam 7 yıl, 30’a yakın grup paydaşı ve Prof. Dr. Mustafa Fehmi Türker gibi akademik titizliği bilinen bir bilim adamının başkanlığında sahada çalışarak böyle bir doktora tezi hazırlamak.
Bunun için, özellikle bu muhteşem çalışmayı yapan ve artık doktor olan Emine Nur Yeşilyurt Hanımefendiyi tebrik ve takdir ediyorum.
KTÜ’nün AR-GE’den sorumlu Rektör yardımcısı Prof. Dr. Halil İbrahim Okumuş ile Çoruh Üniversitesi Rektör yardımcısı Prof. Dr. Atakan Öztürk’ün de birer konuşma yaptığı toplantı çok renkli geçti. Tahtacı Türkmenleri Dernekleri Konfederasyonunun Genel Başkanı olan Yolcu Bilginç’te bir konuşma yaparak tarihçeleri hakkında özetle şu bilgileri verdi.
Tahtacı Türkmenler, Anadolu'nun batısında ve güneybatısında yerleşik bulunan, Alevi inancına mensup bir Türkmen topluluğudur. Adlarını, orman işçiliği ve özellikle tahtacılık (ahşap işçiliği) ile geçimlerini sağlamalarından alırlar. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Türkmenler göçebe yaşam tarzı sürdürürken, yerleşik hayata geçişleri 16. yüzyıldan itibaren hızlanmıştır. Tahtacı Türkmenler, Anadolu'ya Orta Asya'dan göç etmiş ve burada yerleşik düzene geçmişlerdir. Osmanlı döneminde ormanlık alanlarda çalışarak, ağaç işleri yaparak geçimlerini sağlamışlardır.
Tahtacı Türkmenlerin sosyal hayatı, geleneksel Türkmen kültürünün birleşimiyle şekillenmiştir.
Tahtacı Türkmenler, ahşap işçiliği konusunda usta oldukları için, geleneksel el sanatlarını koruma ve sürdürme konusunda önemli bir rol oynarlar. Ahşap oymacılığı, marangozluk ve mobilya yapımı gibi alanlarda yeteneklidirler. Bu geleneksel meslekler, hem ekonomik hem de kültürel açıdan topluluk için önemlidir.
Aile yapıları genellikle geniş aile sistemine dayanır. Büyükler saygı görür ve aile içi kararlar birlikte alınır. Tahtacı Türkmenler, düğün, cenaze ve diğer ritüellerinde geleneklerine bağlı kalır. Düğünlerinde zeybek ve diğer halk oyunları oynanır, geleneksel kıyafetler giyilir.
Tahtacı Türkmenlerin kültürel mirası, halk hikayeleri, türküler, el sanatları ve dansları ile zenginleşmiştir. Özellikle zeybek oyunları, onların kimliğinin önemli bir parçasıdır. Ayrıca, Alevi-Bektaşi geleneğinden kaynaklanan çeşitli inanç ve ritüeller de kültürel miraslarının bir parçasıdır.
Sonuç olarak, Tahtacı Türkmenler, Anadolu'nun zengin kültürel mozaiğinde önemli bir yere sahiptir. Hem tarihleri hem de sosyal hayatları, Türkmen geleneklerinin özgün bir birleşimini yansıtır. Bu topluluk, kültürel miraslarını ve geleneklerini koruyarak günümüze kadar getirmiştir,
Toplantının kapanış konuşmasını yapan Prof. Dr. Mustafa Fehmi Türker, katılımcılara teşekkür ederek, böylesine önemli bir konuda yapılan çalışmaya destek veren başta Üniversite yönetimi ve Orman Fakültesi yönetimi ile diğer paydaşlara teşekkür etti.
Davetli olarak katıldığımız ve çok yararlandığımız, toplumun fazla bilgisi olmadığı bir konuyu ulusal ölçekli bir sunum ve çok değerli katılımcılar ile gerçekleştiren KTÜ Orman Fakültesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Fehmi Türker Bey’e ve doktora tezi ekibine bizlerde teşekkür ediyor, başarılarının devamını diliyoruz.
Orman Mühendisleri Odası yönetimini de, sürece katkı ve desteklerinden dolayı kutluyoruz.
