"Ulus, aynı anda hem kendi içindedir hem de dışında: Manevidir ama zaman içindedir, tarihseldir ama coğrafya içindedir, ideolojiktir ama tenseldir, belirsizdir ama sınırları vardır, evrenseldir ama tekillik içindedir, ebedidir ama kronoloji içindedir."


Hafıza Mekânları | Pierre Nora
Bir şehir herkesin hafızasını yüklenebilir mi? İsveç'in başkenti Stockholm dünyanın hafızasını biriktiren bir kumbara gibi. Şehrin içine serpiştirilen küçük veya büyük her detay aslında ortak bir bellek oluşturmaya yönelik çabaların bir sonucu. 

Ai Weiwei' nin Kafesi:

Çin' in sürgündeki ünlü sanatçısı Ai Weiwei, " Arch - Kemer" heykelinin  açılışı için Stockholm'de 2022' de yapıldı.  Sanatçı, kafes şeklindeki uzun kemerinin bir umut sembolü olmasını ve insanlara ilham vermesini umuyor. Heykel büyük bir kafesin dış hatlarına sahip ancak aynı zamanda içinden geçebilmeniz için serbest bir geçişe sahip. 
13 metre yüksekliğe sahip heykelde kendilerini çevreleyen çelik parmaklıkları kırarak ortaya çıkan bu karakterler, "tüm halkların özgürce geçişini ve sınırsız bir dünyayı" temsil ediyor.
Avrupa'nın göreceli olarak en çok göçmen alan ülkelerinden biri olan İsveç, bu gibi anıtsal bağlantılarla, hem farkındalık yaratıyor hem ülkenin güncel hafızasını canlı tutuyor. 

13 metrelik heykel, sınırların olmadığı bir dünyayı tanıtmayı amaçlıyor

Monica Zetterlund'un parkı:
Yerleşim alanlarının yoğun olduğu bir bölgede yemyeşil, küçücük bir park. Alanın sınırlı boyutuna rağmen zengin bitki çeşitliliği barındırıyor. Park, şehirde sessiz bir vaha olarak önemli ve bir anlık rahatlama için değerli bir yer ve ayrıca

 Monica Zetterlund'un seslendirdiği şarkıları çalan eşsiz park kanepesiyle tanınıyor. Sanatçı Fredrik Wretman'ın yay şeklindeki büyük park kanepesinde Monica Zetterlund'un icra ettiği müzikler çalıyor. Wretman ayrıca parkın Monica Zetterlund'un yüzünün profilden görüldüğü aydınlatma armatürünü de tasarladı.
Küçük bir park, hem şehrin insanına hizmet ediyor hem hafızaya.

Park, Monica Zetterlund'un seslendirdiği şarkıları çalan eşsiz park kanepesiyle tanınıyor.

İlhan Koman'ın İzleri:
Ünlü Türk Heykeltıraş İlhan Koman yaşamını Stockholm' de sürdürdü ve burada yaşama veda etti. Onun bıraktığı izler şehrin farklı yerlerinde görülebilir. Bunlardan biri Stockholm'deki Karlavägen'de Kraliyet Teknoloji Enstitüsü Mimarlık Okulu'nun önündeki açık alanda bulunan “Leonardo'dan...” adlı eseri. 

İlhan Koman  Stockholm'deki "Från Leonardo" ("Leonardo'dan") heykeli.

Bir sanatçıyı,  bir kültürü tanımlamak, sokaklarda ve alanlarda ondan izler aramak için her zaman sanata ihtiyaç var. İşte " Hafıza Mekânları" bu izlerle yaşıyor ve yaşayacak.

"İz, mesafe, aracılar söz konusu olduğu andan itibaren, artık gerçek hafızayı bırakıp tarihe geçmişiz demektir."

Hafıza Mekânları | Pierre Nora

Sanat toplumları birbirine eklemleyen bir kemer. Hafızaysa ancak bizleri birbirimize bağlayan, düşünsel ve uzamsal gerçek sanat eserleriyle mümkün. Toplumların geçmiş ve gelecekleri bıraktıkları ve biriktirdikleri izlerle yaşarlar. 

Stockholm - 22 Temmuz 2024