Birinin Çöpü Başkasının Hazinesi Olurken
Almanya'da bilen bilir, okunan kitaplar, kullanılmış mobilyalar, oynanmış oyuncaklar ve aklınıza gelebilecek pek çok şey kapı önüne bırakılır ve üzerine bir not iliştirilir "Geschenk" yani "Hediye" yazılır.
Aradığınız ikinci el eşyaları bit pazarlarında "Flohmarkt" gezmelerinde bulabilirsiniz.
Fransa' da ikinci el geri dönüşüm daha kurumsaldır. Kızıl Haç Mağazalarına bırakılan ikinci el eşyaları belli bir fiyat üzerinden satın alabilir ve pek çok şeye ikinci elden ulaşabilirsiniz. Fransa'da bit pazarı geleneği daha eskilere dayanıyor. "Brocante" denilen İkinci el pazarları, çoğunlukla belediyelerin organize ettiği etkinlikler. Belediyeler brocante - İkinci el pazarlarının kurulacağı sokakları ve tarihlerini belirtiyorlar. İkinci el pazarında
stant açmak isteyen haneler, belirli bir ücret karşılığında belediyeye masa için başvuruyorlar ve stant için yer satın alıyorlar. İkinci el pazarlarında artık evde kullanılmayan ve ihtiyaç duyulmayan her şey satılıyor. Buradaki asıl amaç para kazanmak değil. Hem mahalle olarak sosyalleşmek ve hem ürün değiş-tokuşu yapmak.
Yıllar önce İsveç'i ilk ziyaretimi hatırlıyorum. Bizimkiler bahar temizliği yapmışlar, kalacağım odayı sadeleştirmişler. Gereksiz eşyaları, evde kullanılmayan ve yer meşgul eden nesneleri plastik bir çantaya koymuşlar. Beraberce belediyeye ait olan "Stockholms Stadsmission", "Stockholm Şehir Misyonu" denilen "İkinci El" mağazasına giriyoruz ve orada bulunan raflara çantamızı
bırakıyoruz. Aklımda kalan bu görüntü aslında yaşam biçimimi şekillendiren olaylardan biriydi. Hayatımda ilk kez bir ikinci el mağazasına girmiştim. Aslında beni oraya iten şey içerideki düzen ve intizam oldu.
Çeşit çeşit çerçevesinde tablolar, bir ev dekorasyona eklenebilecek çeşit çeşit obje, çocuk kıyafetleri ve oyuncakları, kısacası aranılan ve ihtiyaç duyulan her şey bu mağazalarda mevcuttu. Mağazalar kar gütmüyorlardı ve en önemlisi geri dönüşüme hizmet ediyorlardı.
Hemen hemen her avm içinde bu mağazalardan görebilirsiniz. Başlangıçta sadece Stockholm Stadsmission'dan ibaret olan mağazaların sayısı zamanla çoğaldı ve daha da güzel özel ikinci el mağazaları hızla çoğaldı. Bu mağazaların çalışanları genellikle gönüllüler.
Stockholm Stadsmission, "evsizlik ve madde bağımlılığı yaşayan insanlar, çocuklar, gençler ve yaşlılara yönelik faaliyetler yürüten, siyasi açıdan bağımsız, fikir temelli bir kuruluştur” olarak tanımlanıyor.
Loppis-Bit Pazarı geleneği İsveç'te çok köklü bir gelenek fakat önceleri ikinci Mağazalarına pek sık uğramayan İskandinavlar zamanla bu mağazaların gediklileri oldular. Hem mağazaların sayıları hem müşterileri çoğaldı. Hem de özel ikinci el mağazaları açılmaya başlandı.
Artık geri dönüşüm ve değiş-tokuş çağındayız. Hiç bir şey çöp değil, unutmayın "birinin çöpü başkalarının hazinesi" olabilir!
Gelecek Yazı: İsveç, Şehir ve Hafıza