Toplumu oluşturan temel öğelerden biri de gelenek ve göreneklerdir. Son zamanlarda gelişen teknoloji ve modernleşen insan hayatı ile bazı gelenekler unutulmaya yüz tutmaktadır. Ancak buna rağmen bazı yörelerde geleneklerin hala devam ettirildiği de bilinmektedir. Kalandar da devam eden bu geleneklerden biridir. Kalandar, günümüzde özellikle Karadeniz Bölgesi’nde sürdürülen geleneklerden biri olarak ifade edilmektedir.
KALANDAR NE DEMEK, NASIL KUTLANIR?
Kalandar, Karadeniz Bölgesi’ne ait olan bir geleneğin ismidir. Bu gelenek ocak ayının 13'ünü 14. gecesine bağlayan gün kutlanmaktadır. Bu geleneğe göre kalandarın ilk gününde kimsenin evine gidilmez ve eve ilk gelen kişinin de uğurlu kimse olduğu düşünülmektedir. Eve ilk gelen kişinin temiz giyimli ve zengin biri olması istenmektedir. Kalandar geleneğine göre, bir annenin ilk çocuğu ile başka bir annenin en son çocuğunun da içlerinde olduğu 7 kişi ev ev gezerek su, tuz ve un toplamaktadır. Evler gezilirken annelerden birinin ilk çocuğu ile başka bir annenin son çocuğu hiç konuşmaz bu önemli bir kurallardır. Eğer çocuklar konuşacak olursa evleri baştan gezmeye başlamaları gerekmektedir. Çocukların topladıkları malzemeler ile belli bir yerde bir hamur yoğrulur. Hamur ateş yakılarak pişirilir ve bu pişen hamura kolos ya da golot denilmektedir.
KALANDAR NE ZAMAN KUTLANIR?
Kalandar, Rumi takvimin ilk ayı olarak ifade edilmektedir. Bu geleneğe göre kalandarın ilk günü miladi takvime göre Ocak ayının 14. gününe denk gelmektedir. Bu gelenek özellikle Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Trabzon ve Gümüşhane illeri için önemli olmakta ve bu illerde halen devam ettirilmektedir.
KALANDAR MANİLERİ
Kalandar soğuğunda
Ne olursa alırız
Ya bakın kaldık dara
İste gelduk kapiniza
Açın siz kapıları
Selam verduk yapinıza
Biz geldik kalandara
Selamumi almasanız
Daha gelmem kapiniza.
