REÇETENİN BU HAFTAKİ KONUĞU KTÜ TIP FAKÜLTESİ FARABİ HASTANESİ GASTROENTEROLOJİ BİLİM DALI ÖĞRETİM ÜYESİ PROF. DR.YUSUF UZUN
KONU:REFLÜ NEDİR?KARACİĞER YAĞLANMASI VE HEPATİTLER
Halk arasında Mide Reflüsü olarak bilinen Gastro Özofageal Reflü hastalığı, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasıdır. Reflü, asitli mide içeriğinin yemek borusuna gelmesi ve uzun süre temas etmesiyle yemek borusunun asitten kendini koruma özelliğinin yok olmasından kaynaklanır. Erişkinlerin yaklaşık %20'sinde reflü görülmektedir.
REFLÜ ŞİKAYETLERİ VE BELİRTİLERİ NELERDİR?
1) Ses kısıklığı 2) Gıcık öksürüğü 3) Ağız kokusu 4) Çarpıntı, kalbe bası hissi 5) Nefes darlığı, nefes yetmezliği duygusu 6) Astım 7) Diş çürüğü 8) Süreğen yutak yangısı (kronik farenjit) 9) Hıçkırık 10) Süreğen sinüzit
Reflü tanısı nasıl konulur?
1- Hastanın şikayetleri tanı konmasında en önemli kriterdir.Bunlara ek olarak:
2- Özafagoskopi yapılır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Reflü tedavisinde 3 seçenek vardır: Hastanın dikkat etmesi gerekenler, ilaç tedavisi ve ameliyat.
REFLÜ DE KANSER GELİŞİRMİ?
Reflü hastalığı ile yemek borusunun alt uç kanserleri arasında ilişki vardır. Fakat kanser gelişme olasılığı son derece düşüktür ve bazı öncül bulgulardan sonra orta yere çıkar. Mide içerisinden yemek borusuna sürekli olarak kaçan asit ve özellikle safra yemek borusunun iç döşemesinde değişikliğe yol açar.
Reflü hastalığı olan hastaların dikkat etmesi gerekenler şunlardır?
l Sırt üstü yatmamak veya baş normalden daha yukarıda olacak şekilde yatmak
l Mideyi çok dolduracak kadar yememek
l Yatmadan önceki 3 saat içerisinda çay, kahve,alkol, kolalı içecekler ve çikolata gibi besinleri almamak
l Sigarayı bırakmak
l Yemek yiyip hemen yatmamak
l Fazla kiloları vermek
l Mide asidini arttıran ilaçları almamak (özellikle aspirin ve bazı ağrı kesici ilaçlar)
l Dar pantolon veya etek giymemek
l Boğazda gıcık hissedildiğinde sürekli temizlemeye çalışmamak, su içerek veya yutkunarak gidermeye çalışmak
Karaciğer Yağlanmasının Nedenleri ?
1. Obezite (aşırı kilo)
2. Şeker hastalığı
3. Açlık veya hızlı kilo kaybı
4. Wilson hastalığı
5. Uzun süreli damar yolu ile (parenteral) beslenme
6. Aşırı A vitamini kullanma
7. Hipobetalipoproteinemi / abetalipoproteinemi
8. Bazı ilaçlar: Kortizon içeren ilaçlar, amiodaron, tamoksifen, diltiazem, tetrasiklin, talium, östrojenler
9. Bazı zehirler: karbontetraklorür (CCl4), fosfor, kurşun (Pb), kloroform (CHCl3), arsenik (As).
10. Gebelik
11. Bazı ameliyatlardan sonra (jejunoileal bypass, gastrik bypass)
Karaciğer Yağlanmasında Teşhis Nasıl Konur?
Ultrasonografi yağlanmanın belirlenmesinde duyarlı bir yöntemdir. Tomografi ve MR gibi ileri görüntüleme araçlarına pek az ihtiyaç duyulur. Kesin tanı için kusursuz test karaciğer biyopsisidir.Alkolle ilişkisiz karaciğer yağlanması, sonuçları pek tehlikeli olmayan bir sağlık sorunudur. Siroz, karaciğer kanseri, karaciğerin depo ve immün hastalıkları gibi ciddi nedenler ekarte edilmelidir. Tedavide kilo vermek, kan şekerini düzenlemek, trigliserid seviyelerini indirmek çok etkilidir.
Karaciğer yağlanması tedavisi Nasıl Yapılır?
Karaciğer yağlanmasına yol açan nedenlerin farklı olması bu nedenlerin teşhisi ve tedavide izlenecek olan yöntemlerin değişebilmesine yol açmaktadır. Karaciğer yağlanması genel olarak herhangi bir belirti göstermediği için kan tahlilleri yapılarak yada hastanın ultrasonu çekilmesi ile teşhis edilmektedir. Ancak Karaciğer yağlanması olan kişilerde görülebilen bazı belirtiler de tedavide yol gösterebilmektedir. Yapılan tıbbi tetkikler sonrasında alkole bağlı olarak oluşan karaciğer yağlanması tespit edilmişse hastalığın tedavisi için kişinin alkol alma işlemi sonlandırılmakta. Kişinin kendisi de tedavi süresi sonrasında da alkol tüketimini kesmesi gerekir. Eğer karaciğer yağlanması alkol kullanımına bağlı olarak oluşmamışsa o zaman çeşitli ilaç tedavileri uygulanmaktadır. Bugüne kadar karaciğer yağlanması hastalığına karşı 10 çeşitten fazla ilaç kullanımı söz konusu olmuştur.
VİRAL HEPATİTLER:
Hepatitin Tanımı Nedir?
Hepatit kelime olarak "karaciğer iltihabı" anlamına gelir ve virüslere bağlı olarak gelişir. Genellikle karaciğerde büyümeye, hassasiyete ve bazen kalıcı hasar oluşmasına neden olur. Hepatit, virüsler dışında çeşitli kimyasal maddeler, ilaçlar ve alkol
Viral Hepatit’in Farklı Tipleri Nelerdir?
Her biri farklı bir virüs tarafından oluşturulan en az sekiz tip viral hepatit bulunmaktadır.
Viral Hepatit’in Bulaşma Yolları Nelerdir?
Hepatit A ve E: Hepatit A en sık görülen hepatit çeşididir. Ağız yoluyla bulaşır. Virüsle bulaşık yiyecek ya da su alındığında ve tuvalet sonrası el Kalabalık yerler, toplu bakım yerleri ve mekanlarında daha kolay bulaşır.
Hepatit B: Bu virüs kan ve kan ürünlerinin nakli ile bulaşabildiği gibi, küçük kesiklerden, kulak delinmesi, dövme yaptırılması, diş tedavisi, manikür, pedikür veya cinsel ilişki sırasında
Hepatit C: Bu hepatit virüsü, kirli enjektör kullanımı, kirli kan ve kan ürünlerinin nakli ile bulaşır. Cinsel temas yoluyla ve anneden bebeğine geçtiği
Hepatit D : Esas olarak virüs bulunduran kirli enjektör kullanımı veya kirli kan ve kan ürünlerinin nakli ile bulaşır. Bu virüs sadece hepatit B virüsü bulaşmış insanlarda hastalık yapmaktadır. Muhtemelen hepatit B ve D taşıyıcılarından geçmektedir.
Viral Hepatit’in Belirtileri Nelerdir?
En sık rastlanan belirtiler halsizlik, orta derecede ateş, kas ve eklem ağrıları, bulantı, kusma, dikkat azalması, müphem karın ağrısı ve bazen “ishal”dir. Birçok hastada belirtiler hafiftir veya yoktur;
Risk altındaki kişiler kimlerdir?
Risk gruplarını sağlık personeli, uyuşturucu bağımlıları, homoseksüeller, çok sık cinsel partner değiştirenler, diyaliz hastaları.
Bebek doğar doğmaz aşılanmalı ve immunglobulin ile korunmalıdır. Aynı zamanda tüm gebeler taşıyıcılık yönünden mutlaka gebelik takipleri sırasında taranmalıdır.
Bu hastalık ne kadar sürer?
Belirtilerin aniden ortaya çıkışını takiben birkaç hafta, bir veya iki ay içerisinde hastalık belirtileri geriler. Erişkin hastaların %90-95 kadarı hastalığı tamamen yener ve antikor geliştirir. Öte yandan %5-10 hastada kronik hepatit veya taşıyıcılık gelişir.
Hepatitin Komplikasyonları nedir?
A, B, D, E hepatit hastaların çoğu tamamen iyileşirler. Birkaç ay ara ile hafif alevlenme atakları görülebilir. Her atak ile öncekinden daha hafif geçer. Ancak bu tekrarlanmalar, tam iyileşme olmayacağını göstermez. Hepatit A nedeniyle ölüm oranı, D ve B hepatite göre daha azdır. E hepatite bağlı ölüm oranı ise bilinmemektedir. Hepatit B hastalarını %5-10’unda ve hepatit C vakalarının %80’den fazlasında kronik karaciğer hastalığı gelişir
Hepatit kanser nedeni olabilir mi?
Kronik hepatit B taşıyıcılarında ve kronik hepatit C hastalarında siroz geliştikten bir süre sonra normal populasyona göre karaciğer kanseri daha yüksek oranda görülmektedir.