REÇETE’NİN BU HAFTAKİ KONUĞU KTÜ TIP FAKÜLTESİ NEFROLOJİ BİLİM DALI BAŞKANI PROF.DR. ŞÜKRÜ ULUSOY
KONU: HİPERTANSİYON VE BÖBREK YETMEZLİĞİ

Hipertansiyonlu hastaların yaklaşık %95’inde herhangi bir neden bulunmaz, ancak risk faktörlerinden söz edilebilir. Bu gruba bilim dilinde esansiyel (primer), günlük kullanım dilinde sinirsel (asabi) hipertansiyon denilir. 20 yaş ve üzerindeki Türk erkeklerinin %30’u kadınlarının ise %35’i yüksek tansiyon hastası.

HİPERTANSİYONUN BELİRTİLERİ NEDİR?
 Hipertansiyon çoğunlukla ciddi yakınmalara yol açmayabileceğinden yıllarca bilinmeden kalabilir. Genellikle doktora başvurma şikayetleri;
Baş ağrısı, ense ağrısı, kafada sıcaklık hissi, yüzde kızarma, ateş basması, göğüste basınç hissi , derin nefes alma ihtiyacı, çarpıntı hissi, göğüs ağrısı, kulakta uğultu, konsantraston bozukluğu

YÜKSEK TANSİYON HANGİ ORGANI NASIL ETKİLİYOR?
 Yüksek tansiyon hastalığının beyin, böbrek, kalp ve göz başta olmak üzere birçok organı olumsuz etkilediğine değinen Dr. Murat Şener, bunları şöyle sıralıyor:
Beyin: Küçük kılcal damarlarda, kanama ve beyinde kanamaya neden oluyor. Ayrıca beyin damarlarında tıkanıklık yapıyor.
Böbreklerde: Böbrek yetersizliğine neden oluyor. Böbreklerimizde yumak halinde kan damarları var. Kan basıncı yükselince bu damarlar hasar görüyor. Böbreklerde kanı süzme görevi yapan kılcal damarlar olumsuz etkileniyor.
Kalp: Damar tıkanıklığı yapıyor, kalp kasında kalınlaşmaya neden oluyor, kalpten çıkan ana damarın genişlemesine yol açıyor.
Göz: Küçük kılcal kanamalara neden olup, kalıcı görme kaybına ve körlüğe yol açıyor.

KRONİK BÖBREK  YETMEZLİĞİ NEDİR?
Böbrek yetmezliği, böbreklerin görevlerini tam olarak yerine getirememesi sonucu gelişir. Bunun en açık göstergesi hastanın kanında üre ve kreatinin gibi bazı zararlı maddelerin artmasıdır. Böbrek yetmezliği karşımıza iki şekilde çıkabilir:
Aniden başlayabilir (Akut böbrek yetmezliği): Saatler veya günler içinde çok hızlı ortaya çıkar. Böbrekte oluşan hasar genellikle eski haline döner. Diyaliz , yalnızca böbreklerin çalışmadığı zamanlarda gerekli olabilir.
Yıllar içerisinde sessizce gelişebilir (Kronik böbrek yetmezliği): Böbrekleri yavaş yavaş bozan ilerleyici bir hastalıktır. Bu durum yıllar boyu sürebilir. Hastalık çok ilerleyene kadar belirtileri görülmeyebilir.
Her iki durumda da böbrekler zararlı maddeleri dışarı atamadıkları için artık maddeler kanda birikerek birçok doku, organ ve sistemi etkilerler.
Kronik Böbrek Yetmezliğinin Bazı Nedenleri Nelerdir?
l Böbreğin süzme görevi yapan bölümlerinde iltihap ve harabiyet
l Böbreğin bazı bölümlerinin iltihabı
lBöbreklere giden bazı damarların hasarı sonucu kan akımının azalması
l Şeker hastalığı
l Yüksek tansiyon
l Böbrek kistleri

Böbrek Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

• Halsizlik, çabuk yorulma ve enerji kaybı
• Konsantrasyon bozukluğu
• İştahsızlık
• Uyku bozuklukları
• Geceleri kas krampları
• Ayak ve bacakta şişlik olması
• Özellikle sabahları göz çevresinde şişlik olması
• Ciltte kuruluk ve kaşıntı
• Özellikle geceleri daha sık idrar çıkma.
Kronik Böbrek Hastalığının sıklığı nedir?
l Dünyada 500 milyondan fazla insanda KBH vardır; genel olarak dünyada her 10 yetişkinin 1 inde değişik derecelerde kronik böbrek hastalığı olduğu hesaplanmıştır. Ülkemizde ise her 8-9 kişiden birisinde kronik böbrek hastalığı olduğu düşünülmektedir. Halen yürütmekte olduğumuz saha çalışması ile Türkiye bölgelere göre bu hastalığın tam boyutunu ortaya koyma imkanı bulabileceğiz.