Zafer Havalimanı devren kiralık!
Orantısız yolcu garantisiyle gündem oluşturmaya devam eden Zafer Bölgesel Havalimanı’ni işleten IC İçtaş Gurup Antalya Havalimanı’ndan sonra buradan da çıkma niyetini bir yıl önce dile getirip beklemeye başladı, fakat alıcı bulamadı.
Kütahya, Afyon ve Uşak illerine hizmet vermek üzere 2012 yılında Yap-İşlet-devret modeliyle ihale edilen ve 29 yıl 11 ay süreyle Ağrılı müteahhit İbrahim Çeçen’e ait IC İçtaş Gurup tarafından işletilecek olan Zafer Havalimanı'nda ön görülen ve garanti edilen yolcu sayısı yıllardır bir türlü gerçekleşemedi.
Bir kamu iktisadi kuruluşu (KİT) olan Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü’nün malı olan Zafer Havalimanı’ndaki yolcu sayısının garanti edilenin yüzde birine bile ulaşamaması ve işletmeci firmaya her yıl yolcu garantisi için para ödenmesi kamuoyunda rahatsızlık yaratıyor.
Devir alma tekliflerine açık olduklarını duyuran IC İçtaş Havalimanı Yapım ve İşletme A.Ş yetkilileri “Bizim yatırımlar için yaptığımız maliyetimizi ödeyecek ve var olan borcu üstlenecek birileri olursa havalimanını devretmeye hazırız” diye sürpriz sayılacak açıklama yapmışlardı.
Her yıl devletten yolcu garantisi adıyla milyonlarca Euro para aldıkları halde şu ana kadar bu havalimanından para kazanamadıklarını ileri süren IC İçtaş A.Ş, devletin yolcu garantisine rağmen havalimanını işletebilmek için her yıl para koyduklarını da ileri sürmüşlerdi.
Yolcu garantisindeki yanılma oranı yüzde 99 olan ve 50 milyon Euroluk yatırım maliyeti olan şirkete, devlet 2012-2020 döneminde toplamda 50 milyon Euro garanti ödemesi yaptı. Bir çözüm bulunmazsa bu ödeme sözleşme bitimi olan 2044 yılına kadar sürecek.
Havalimanının bulunduğu ve hizmet vermesi ön görülen Kütahya-Afyon ve Uşak illerinin toplam nüfusu 1 milyon 678 bin kişi iken, havalimanına 2020 yılı için verilen yolcu garantisi 1 milyon 280 bin olmuş, fakat aynı yıl içinde bu tesisi. Sadece 7 bin 500 yolcu kullanabilmişti.
Pandemi öncesinin normal şartlarında bile, 2019 yılında havalimanının yolcu sayısı, garanti edilen yolcu sayısının sadece yüzde 6'sına ulaşabilmişti.
DHMİ, Zafer Havalimanı için 21.04.2011 tarihinde yer teslimi yapmış, IC İçtaş ise Havaalanı inşaatını 36 ay yerine 18 gibi kısa bir sürede bitirdiğini öne sürmüş ve
Havalimanı 25 Kasım 2012 tarihinde dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan tarafından törenle hizmete açılmıştı.
Zafer Havalimanı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından yurt dışı uçuşları da gerçekleştirebilecek B gurubu havalimanı sertifikasına sahip olup, engelsiz havalimanı sertifikası da alabilen 10’uncu havalimanıdır.
3 milyon 248 bin 890 metrekarelik bir alanda faaliyet gösteren, 3 bin metre uzunluk ve 45 metre genişliğinde piste sahip, Cat2 kategorisine sahip olan Zafer Bölgesel Havalimanı Kütahya il merkezine 45, Afyonkarahisar il merkezine 55, Uşak il merkezine de yaklaşık 100 kilometre uzaklıktadır.
Yılda 3 milyon yolcuya hizmet verebilecek kapasitede inşa edilen havalimanından iç ve dış hatlar olmak üzere yılda 2 milyon yolcunun geçiş yapması öngörülmüş, fakat rakam bugüne kadar hiç zaman gerçekleşmemiş. Sonuçta, İşletmeci firma, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan ve DHMi’den muaffakat alabilir mi ve tesisi kime nasıl devreder bilinmez. Fakat bundan daha da önemlisi, bu havalimanı sözleşmesi feshedilip kapatılmadığı sürece, devlete kambur olmayı sürdüreceği bir gerçek.