Kesme taştan dörtgen planlı burç olarak yapılan Trabzon Kalesi’ndeki tarihi surlar, 1996 yılında Trabzon Belediyesi tarafından meclis kararı ile İsmail Hakkı Berkmen Trabzon İhtisas Kütüphanesi olarak düzenlenerek hizmete sunuldu. 27 Nisan 1941 tarihinde Trabzon Lisesi’nde coğrafya öğretmeni olarak göreve başlayan İsmail Hakkı Berkmen’in isminin verildiği kütüphanede her gün ortalama yüz kadar öğrenci ders çalışıyor. Zağnos Burcu’nun uzun yıllar saklı kalan dehlizleri, zindanları gün ışığına çıkarken, özellikle surların içerisindeki kütüphane sıra dışı görüntüsüyle dikkat çekiyor.
Kütüphanenin 1996 yılında faaliyete geçtiğini belirten Trabzon Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanı Erdem Zekeriya İskenderoğlu, her gün yaklaşık 100 öğrenciye hizmet verdiklerini söyledi. İskenderoğlu, “Zağnos Burcu, 2. Aleksios döneminde yapıldıktan sonra zindan olarak kullanılmış ve birçok esir burada tutulmuş. Burçlar yapıldıktan sonra Osmanlı döneminde de zindan olarak kullanıldığı rivayet edilmektedir ancak bununla ilgili elimizde net bir tarih yok. İsmail Hakkı Berkmen İhtisas Kütüphanesi haftanın her günü açık olup, öğrencilerimiz buradan faydalanmakta. Öğrenciler burasını ders çalışma ortamı olarak kullanıyor. Her gün yaklaşık 100 öğrenci buradan faydalanıyor" dedi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) öğrencisi Ertuğrul Ayaz, surların içerisinde ders çalışmanın insanı farklı hissettirdiğini kaydederek, “Daha önce gelmemiştim ancak surların içerisinde kütüphane olduğunu duymuştum. Hem ziyaret hem de çalışmak amaçlı geldim. İçeri girince insanı hoş bir kültürel hava karşılıyor. Surların arasında ders çalışmak insanı daha farklı hissettiriyor. Daha önce surun içerisinde böyle bir yapının olduğunu hiç görmedim. Kütüphanenin surların içerisinde olması garip, hoş bir durum” derken, üniversite sınavına hazırlanan Ayşegül Kele ise, “Her gün buraya gelirim. Ambiyansı çok güzel, çok hoşuma gidiyor” şeklinde konuştu.
