Trabzon ile ilgili büyükşehir olduğunda ilk yapılması gereken Ulaşım Master Planı, sonunda zorunluda olsa yaptırıldı ve Büyükşehir Meclisi’nde onaylandı. Bu yazımda planın hazırlanma yöntemi, seçilen yıl, gibi eleştirilerimi daha sonraya bırakarak, öneriler kısmı ile ilgili yapılması gerekenlerden tramvay hakkındaki öneri ve fikirler üzerindeki görüşlerimi paylaşacağım.
Trabzon için Büyükşehir olmadan öncede raylı sistemler ile ilgili fizibilite raporu düzenlenmiş ve rantabl bulunmamıştı. Buna rağmen belediye seçimlerinde de her seferinde raylı sistem sözü verilmiştir. Sonunda hazırlanan ulaşım planında öneri olarak Trabzon’a Şehir Hastahanesi-Meydan arası tramvay yapılması, yüksek fizibl bulunmuştur.
Büyükşehir Belediyesi için geç kalınmış ve biran önce hayata geçirilmesi zorunlu bu hat nasıl yapılmalı?
Türkiye’de 12 büyükşehirde raylı sistemle toplu taşıma yapılıyor. Bunların bazıları belediyelerin öz sermayesi ile bazıları ise ulaştırma bakanlığınca yaptırılmıştır. Bu yıl için bütün raylı sistemlerin Ulaştırma Bakanlığı’na devri için yasal düzenleme yapılacak olması ile ve bakanın ve bakanlık bürokratlarının tamamının Trabzonlu olması hasebi ile ivedi olarak projesi tamamlanıp önümüzde ki yılın yatırım programına alınmalıdır.
Projesi Master Planı’na uygun olmalıdır, ve ilerleyen yıllarda geliştirilmek üzere plan hazırlanıp, imar planlarına da işlenmesi gerekmektedir.
Bu sefer bu tramvay yapım işini, plansız programsız değil, baştan düzgün planlanmalı ve yapımı hızla tamamlanıp, hizmete alınmalıdır. Hazırlanan Master Plan’daki noktalar ve hat belli istatiksel çalışmaların ürünü olarak ortaya çıkmış ve çözüm olarak maksimum fayda amaçlanmıştır. Şu an Büyükşehir Belediyesi bürokratları bakanlıkça yapılmakta olan planlamanın her anında içerisinde olmalıdır. Tramvaydan maksimum fayda sağlanabilmesi için toplu ulaşım ile entegre olabilmeli ve paydaşlar ile her aşamasında bilgi paylaşımı olmalıdır. Aksi bir durumda bu şehrin hatalı, fizibıl olmayan bir ulaştırma yapımını daha kaldırabilmesi imkansızdır.
Bakanlık koridorlarından kulağımıza gelen bilgilere göre, bakanlığın planı beğenmediği ve yeniden çalışılmak üzere hazırlık yaptığı şeklindedir. Öncelikle plan her aşamasında, bu şehirdeki paydaş ile görüşülerek yapılmalıdır. Master Plan’ın dışına sadece uygulama detay çizimleri olarak çıkılmalıdır. Detay çizimlerinde dahi şehir estetiği ve kullanılabilirlik kaygısı en üst seviyede tutulmalıdır. Projeye bu hassasiyette yanaşılmaz ise gerek finansmanın bulunması, gerekse hayata geçirilmesi noktasında uzun yıllar daha beklenti içerisinde olunur, hayata geçirildiğinde de ise maksimum fayda sağlayamaz. Şimdiden buradan uyarıyoruz, toplu ulaşımda raylı sistem bu şehrin olmaz ise olmazıdır, bu işin nasıl yapıldığı da bellidir.
Lütfen bu sefer tramvay işinin Trabzon usulü yapmayalım ve bir an önce şehrin hizmetine kazandıralım.