SÜMELA ÖREN YERİNDE AYİN YAPILACAK OLMASI NEDENİYLE YAPILAN BASIN AÇIKLAMASIDIR.
Bilindiği üzere Maçka’daki Sümela Ören Yerinde, Fener Rum Patrikliğinin talebi doğrultusunda her yıl 15 Ağustos’ta ayin yapılmaktaydı. Bu tarih Trabzon’un Fetih tarihi olmasını nedeniyle yürüttüğümüz çalışmalar ve Trabzonluların tepkileri sonucu, ayin bu tarihten 23 Ağustos 2024 tarihine ertelenmiştir. Fetih gününün dışında bir güne kaydırılmış olması tarafımızdan bu ayinin kabulünü mümkün kılmamaktadır. Yapılacak olan bu ayin hukuksuzdur ve gayri yasaldır. Bu ayin derhal iptal edilmeli ve bir daha yapılmasına müsaade edilmemelidir. Türkiye Kamu-Sen olarak, bu hukuksuzluğu dile getirmek ve yetkilileri göreve çağırmak, milli ve manevi değerler konusundaki hassasiyetimizin, Türk Milletine hizmet sevdamızın ve Türkiye Cumhuriyetine sadakatımızın bir gereğidir.
Devletimiz; laik, sosyal, demokratik bir hukuk devletidir. Bu bağlamda, ülkemizde yaşayan farklı dine mensup insanların, dini vecibelerini yerine getirmeleri için gerekli tüm imkânların sağlanması hususunda gerekenlerin yapılmasını sonuna kadar desteklemekteyiz. Bu manada, ibadetlerin yapıldığı mekânlardan cami, sinagog veya kiliseler ya da başkaları bizi rahatsız etmez. Tarih bununla sabittir. Bilakis bu davranış; İnancımızın ve binlerce yıllık Türk töremizin, örfümüzün ve geleneğimizin bir gereğidir. Nitekim ilimizde bu manada bir kilise var ve mevcut olan cemaati ile işlevini yerine getirmektedir.
Burada dikkat edilmesi gereken ana unsur, ibadetin yapılması için, o ibadethane etrafında yaşayan insanların bir talebi ve bir ihtiyacının olması gerekir. Oysa, Maçka Sümela Ören Yerindeki ayin için ülke dışından ithal cemaat gelmektedir. Bu gelenlerin sayısı sınırlı ve amaçları bizce matuftur. Küçük ancak planlı ve amaçlı bir zümre bu durumu açıkça istismar etmektedir. Sembol bir uygulama yapmaktadırlar. Art niyetlidirler. Her yıl ziyaret ettikleri alanları genişletmekte ve her yosun tutan taşı kilise ilan etmektedirler. Fener Rum Patriğinin ayin sonrası konuşmaları, ziyaretleri bölge insanını tahrik edici ve art niyetlidir.
Bilindiği üzere; müze ve ören yerlerinde topluca ayin veya ibadet yapılamayacağına dair mahkeme kararları mevcuttur. Bu kararlar, açık bir şekilde; Sümela Ören Yerinde de ayin yapılamayacağının tescilidir. Zira Sümela bir kilise değildir, bir müzedir, ören yeridir. Tüm tarih kitapları ve turistik tanıtımlarda Sümela kilise değil; bir müze ve ören yeri olarak geçmektedir. Bu nedenle bu ayin hemen şimdi iptal edilmelidir. Çünkü yasalarımız ve hukuk bunu emretmektedir. Bu konuda yetkilileri göreve çağırıyor ve bu ayini iptal etmelerini istiyoruz.
Bu ayinin dini hoşgörü ile bir ilgisi yoktur. Bu ayinin inanç turizmi ile de bir ilgisi yoktur. Bu ayinin Avrupa’da bulunan camilerdeki ibadet ile kıyaslanarak sözde ibadet özgürlüklerinin altına sığınması da mümkün değildir. Zira, Avrupa’da Müslümanlar yaşamakta ve ibadet için cami, açık bir ihtiyaçtır. Oysaki Sümela’da yapılacak ayine katılım yurtdışından, il dışındandır, amaçlıdır, organizedir. Hepimizin değer verdiği Meryem Anayı anmak için Sümela özel bir yer değildir.
Dünyanın incisi, İstanbul’un fethini tamamlayan Trabzon’un fetih tarihi olan 15 Ağustosta daha önce yapılan bu ayinin, 23 Ağustosa alınması içerdiği art niyeti, gizli planları örtmemiştir, örtemez de. Trabzon’un fetih tarihi ile bu ayinin tarihlerinin yakınlığı oldukça ilginçtir. Bizler Trabzon’un fethinin 563. yılını kutlarken birileri bu ayinle bize; “Biz buradayız. Siz neyi kutluyorsunuz.” demektedir. Bu kabul edilemez bir durumdur. Fethin ruhuna gölge düşmektedir.
Tüm bunlar gösteriyor ki; bu ayin iyi niyetli değildir, yasal değildir, bir bilinçaltı oluşturma çabasıdır, ileriye dönük bir alt yapı çalışmasıdır. Buna müsaade edilmemeli ve ayin derhal süresiz iptal edilmelidir.
Türkiye Kamu-Sen ailesi hassasiyetlerinin bir gereği olarak; bu ayinin iptal edilmesi, hukukun gereğinin yapılmasını beklemektedir. Sümela’da ayin; Maçka’nın, Trabzon’un veya Türkiye’nin bir ihtiyacı, şartların gereği değildir, ülkemizin hayrına da değildir. Bu ayin, egemenlik haklarımızı sulandırma çabasıdır. Atina’da cami olmadığı, Selanik’teki tarihi Osmanlı Camisinde Cuma Namazı kılma talebimizin geri çevrildiği, Batı Trakya’daki soydaşlarımıza karşı yapılan hukuksuz ve insanlık dışı uygulamalar ve ülkemizdeki yasaların gereği ortada iken, bu ayin derhal iptal edilmeli ve bir daha yaptırılmamalıdır.
Uluslararası anlaşmalar gereği, İstanbul’daki bir Kaymakamımızın muhatabı olan Fener Rum Patrikliğine, insanlığı sıkıntıya sokacak gereksiz hayallere ve maceralara kapılmamalarını öneririz. Karadeniz insanı uyanıktır. Trabzonlular buradaki amacın ne olduğunu görmekte ve bilmektedirler. Zamanında limana yaklaştırmadıkları gemideki karanlık zihniyete geçit vermezler, vermeyeceklerdir. Unutulmasın ki fıtrat aynı fıtrat kan aynı kandır. Ham hayallere dün olduğu gibi bugün ve yarında geçit yoktur.
Ayinin iptali ile ilgili tüm yetkilileri göreve çağırıyor, bir daha yapılmamak üzere hemen iptal edilmesini bekliyoruz.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
21.08.2024
Coşkun DİLBER
Türkiye Kamu-Sen
Trabzon İl Başkanı