TÜRK FUTBOL KÜLTÜRÜNÜN BELİRLEYİCİLERİ…(3)
VE MEHMET ALİ YILMAZ
utbol federasyonun özerk yapıya kavuşturulmasını sağlayan yasanın 17.06.1992 tarihinde kabul edilip 03 Temmuz 1992 tarihli resmi gazetede yayımlanması ile futbol kültürümüzde yeni bir dönem daha başlatılmıştır.
1923 yılında kurulan ve kurulduğu dönemde özerk sivil bir yapıya “TİCİ “ bağlı olarak faaliyetlerini planlayıp, uygulayan futbol federasyonu, özerk halini her türlü imkansızlıklara özellikle de parasal imkansızlıklara rağmen,1936 yılına kadar korudu.
1936 yılında Türk Spor Kurumu ve sonrası 1938 yılında da Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü - Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü çatısı altında 1992 yılına kadar faaliyetlerini sürdürmüştür.
1992 yılında yapılan yasal düzenleme ile BTGM-GSGM den ayrılarak, tekrar özerk bir yapıya kavuşmuştur. Bu dönem futbol kültürümüzde 2.özerklik dönemi olarak yerini almıştır. Ancak, bu ikinci özerklik dönemini birinci dönemden farklı kılan, ilk özerklik dönemlerinde sahip olmadıkları-olamadıkları ve özerkliğin sona ererek, siyasi iradenin çatısı altında yer almalarına neden olan, ekonomik yeterliklileri sağlayacak gelire sahip olabilmeleriydi.
1930’lu yıllarda önce sadece İstanbul’da yapılabilen maçların radyo yayını, 20.yy ikinci yarısından sonra ülke genelinde yapılmaya başlandı ve 20.yüzyılın son çeyreğinde maç yayınları artık televizyon kanallarından görüntülenmekteydi.
Müsabakaların naklen yayının özel TV kanalınca yapılması söz konusu olunca futbol - ekonomi arasında önceleri tanık olmadığımız, yeni bir ilişkiye tanık olduk. Artık kulüpler üreticisi oldukları ürünlerinin ”futbolun” pazarlamasını yapabilme olanağına sahip oldular. Bu pazarlamanın nasıl olacağını belirleyecek yöntem konusunda düşünce birliği için bir araya gelerek “Havuz Sistemini” oluşturdular.
Günümüzde, kulüplerin ekonomik görüntülerine güç kazandıran gelirlerin büyük oranı, yayın gelirlerinden sağladıkları gelirler olmaktadır.
1992 yılında özerklik sonrası düzenlenen ve yayın gelirlerine ilişkin “Havuz Sistemi” olarak isimlendirilen yayın gelirlerine ilişkin düzenlemenin siyasi iradesi olarak belirleyici olan dönemin spordan sorumlu Devlet Bakanı ve geçmiş dönemlerde Trabzonspor’un başkanlığını yapan M.Ali Yılmaz’dır.