CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel bugün TBMM’de bir basın toplantısı düzenledi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin 2021 yılı mahsulü için 58 lira, 2022 mahsulü Giresun kalite için 61 lirayla fındık satışına başlamasına tepki gösteren Adıgüzel şöyle konuştu:
“Az önce bir haber aldık. TMO piyasaya fındık arzına karar vermiş. 2021 yılı mahsulü fındık için 58 lira, 2022 yılı mahsulü Giresun kalite fındık için 61 lira. Son derece üzgünüm ve son derece kızgınım. Şu anda bahsettiği Giresun kalite fındık piyasada 63 lira. Ordu'da fındık 62 lirayı gördü. Çarşamba'da fındık 63 lira. Hâl böyleyken devletin TMO’su piyasa fiyatının altından elindeki fındığı 2-3 lira daha aşağıdan piyasaya sürüyor. Bu şu demek, son günlerde hızla artan fındık fiyatının önünü kesmek demek. Bu geçmiş yıllarda hep böyle oluyordu. Ama bunu Ferrero yapıyordu. İtalyan kartel tam bu aylarda piyasada fındık azaldığında fındığın yukarı hareketinin önünü kesmek için piyasaya bazı aracılar eliyle fındık sürüyordu düşük fiyattan.
"DEVLETİN KURUMU YABANCI KARTELE TAŞERONLUK YAPIYOR"
Bu yıl bunu Ferrero yapamadı. Çünkü Ferrero Rekabet Kurumu'nda gözetim altında, denetleme geçiriyor. O yüzden bu yıl fındık fiyatı 43 liralardan 63 liranın üzerine çıktı ve 70'e doğru gidiyordu. İşte Ferrero'nun bu sene yapamadığını TMO eliyle yapıyorlar. Bu yüzden kızgınız. Devletin kurumu bir yabancı kartele taşeronluk yapmaktadır. Bu yüzden kızgınız. Dün Ordu'da fındık fiyatı 62 liraya varmışken biraz önce bu haberin alınmasıyla piyasada fındık 55 liraya düştü. Birkaç iyi adam ülke adına ve çiftçilik adına mücadele verirken bir hırsız takımı, bir çete, memleketin ve fındık üreticisinin emeğinin değerlerinin altını oymaya devam etmektedir. Yazıklar olsun.
Sezon başında dedik ki, ‘Sayın Erdoğan 53 lira açıklama. Fındığın fiyatı en az 70 lira olmalı.’ Sayın Genel Başkanımız da ‘En az 4 dolar olmalı’ dedi ki o zaman 70 liraydı. Ne oldu, 53 lira açıklayınca beklediğimiz gibi fındık 43 liradan gitti. Çiftçi fındığı 43 liradan sattı. Şimdi o fındık hızlı bir şekilde değerine ulaşmak için bugün 60 liranın üzerine doğru, bizim sezon başında işaret ettiğimiz 70 liraya doğru koşarken işte yine TMO devreye girdi ve fındığın önünü kesti. TMO genel müdürü ile konuştum, dedim ki ‘Bunu yapmayın. Eğer elinizdeki fındığı piyasaya sürecekseniz 67-68, 70 liraya yakın bir fiyat koyun ki, piyasa fiyatından yukarıda olsun, fındığın yukarı hareketini teşvik edin’. Ama bunu yapmak yerine uluslararası kartelin ve Türkiye'deki uzantılarının emri ile bunu yaptılar ve fındık fiyatını şu anda aşağı düşürdüler.
Şimdi, gizli bir el diyeceğim, bu gizli bir el değil. Bu elleri biz biliyoruz. Bunlar açık bir el. Ancak TMO'yu paravan kullanarak bu işi el altından yaptılar. Biliyorsunuz, kur korumalı mevduat ile dövizi sabit tutuyorduk. Şimdi görünen o ki, ‘Ferrero Korumalı Fındık Hesabı’ var. Hükümet kur korumalı mevduat hesabına fındık sektöründe bir alternatif geliştirmiş, TMO eli ile yürütülen ‘Ferrero Korumalı Fındık Hesabı’ açmış gözüküyor.
"KÂRI FINDIKÇIYA BİLE HARCAMAYAN GUDUBET BİR YÖNETİM VAR"
Üstelik TMO, geçtiğimiz yıl 27 liradan aldığı fındığı bugün 58 liradan satacak. 53 liradan aldığı fındığı da 60 liradan satacak. Arada bir de üreticinin emeği üzerinden bir devlet kurumu kâr yapmış olacak. Geçtiğimiz yıllarda sordum, dedim ki, ‘Yaptığınız bu kârı bari üreticilere pay olarak dağıtın.’ Bize dediler ki, ‘Biz kooperatif değiliz, biz kâr payı dağıtamayız.’ Ama bakın, 9 yıldır fındıkta alan bazlı gelir desteği 170 lira. 9 yıldır değişmedi. 9 yılda her şey değişti. Mazot 8 kat, gübre ise gübresine göre 10 ile 20 kat arttı. 9 yıldır yerinde duran hiçbir şey yok ama yerinde duran bir fındıkta alan bazlı gelir desteği var. Hâlâ 170 lira. TMO’nun yaptığı kârı bile ‘Buraya kullanıp fındıkçıyı destekleyelim’, fındıkçının üzerinden yapılan kârı bile fındıkçıya harcamayan bir gudubet yönetim var.
O yüzden, bu 20 yılda fındıkçının AKP’den çektiğini başka hiç kimse çektirmedi. Fındıkçıya yapılan bu zulümdür. TMO eliyle yapılan bir zulümdür. Ben derhal TMO'yu ve Tarım Bakanlığı’nı bu işi gözden geçirmeye ve hızlı bir şekilde bu hatadan dönmeye davet ediyorum. Çünkü yapılan şey Türkiye'ye kâr değil uluslararası kartele kârdır, onun hesabınadır. Bir devlet kurumunu, Türkiye Cumhuriyeti'nin bir kurumunu, Türkiye Cumhuriyeti’nin halkına, tarımına, üreticisine karşı bir oyuna alet etmektir. Bu hatadan bir an önce TMO’yu dönmeye davet ediyorum.”
SATIŞLAR 5 ŞEHİRDE YAPILACAK
TMO’nun internet sitesinden konuya ilişkin yapılan açıklama ise şöyle:
“Tarımsal ihracatımızın en önemli kalemlerinden biri olan kabuklu fındık ihracatının kesintiye uğramaması ve piyasaların düzenlenmesi ile birlikte ülkemiz ve bölge ekonomisine katkı sağlamak için Kurumumuz stoklarında bulunan kabuklu fındıkların bir kısmı satışa açılmıştır. Samsun ve Kocaeli Başmüdürlükleri Stoklarımızda bulunan 2021 yılı mahsulü 20 bin ton levant Trabzon ve Ordu Stoklarımızda bulunan 2022 yılı mahsulü 5 bin ton levant kalite kabuklu fındıklar ve Giresun Başmüdürlüğü stoklarında bulunan 2022 yılı mahsulü 3 bin ton Giresun kalite kabuklu fındıklar yüzde 50 sağlam iç fındık esasına göre KDV hariç olmak üzere peşin bedel mukabilinde talep toplama yöntemi ile satışa açılmış olup satış fiyatlarımız; 2021 mahsulü Levant kalite kabuklu fındıklar için 58,00 TL/Kg, 2022 mahsulü Levant ve Giresun kalite kabuklu fındıklar için 61,00 TL/Kg, olarak uygulanacaktır. Numune talep edilmesi halinde KDV dâhil 65,00 TL/Kg fiyattan en az 5 kg olacak şekilde karşılanacaktır.
Firmalar talep ettiği ürün miktarına karşılık gelen bedelin yüzde 10’unu TMO hesaplarına yatırdıklarına dair dekont ile birlikte 07.02.2023 tarihi mesai bitimine kadar ürün almak istedikleri Başmüdürlüğümüze yazılı olarak müracaatta bulunacaklardır.
Satışlar; Trabzon, Giresun, Ordu, Samsun ve Kocaeli Başmüdürlüklerince yapılacaktır.”