DEPREM OLMAZ ALGISI YIKILDI!
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş; dün Rize’de yaşanan, Trabzon ve çevre illeri de sarsan 4,7 büyüklüğündeki depremle ilgili gazetemize önemli açıklamalarda bulundu. Doğu Karadeniz bölgesinde deprem olmaz algısının bu depremle yıkıldığını belirten Prof. Dr. Osman Bektaş, Trabzon’da yapı stokunun eski ve zeminin yumuşak olmasından dolayı depremin bu kadar çok hissedildiğini ifade etti. Bektaş açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Doğu Karadeniz bölgesinde deprem olmaz algısı bu depremle bir kez daha yıkıldı. Deprem Erzurum Narman istikametinde uzanan kuzeydoğu Anadolu fay sistemi içerisinde gelişti. Bu Erzurum Narman istikametli uzanan fay tek bir fay değil. Karadeniz’in iç kısımlarına kadar paralel olarak geniş bir alanda yayılıyor. Çamlıhemşin depremi de sol yönlü faya bağlı olarak gelişti. Aynı fay sistemi içerisinde 2012’de denizde bu sefer 5.7 büyüklüğünde bir deprem yaşandı. Bu 2 deprem yani 2012’de denizde olan depremle bugünkü deprem aynı fay kuşağı içerisinde sol yönlü doğrultu atımlı fay kuşağı içerisinde gelişti. Bu bize neyi ifade ediyor; bugünkü deprem yönetmeliğini de dikkate alırsak, doğu Karadeniz Bölgesi’nde 6.6’lık, 6.5’lik depreme her an hazır olmamız lazım. Yani bugün olan 4.7 şiddetindeki deprem ile 2012’de olan 5.7 şiddetindeki depremler aynı fay sistemi içerisinde gelişti. Deniz ile karada. Yani Karadeniz ile Erzurum arasındaki kuzey doğu doğrultulu fay sisteminde gelişti. Bu ileride 6 büyüklüğünde bir deprem de oluşturabilir. Bunu bilemeyiz ama her an orta büyüklükteki depreme hazır olmamız lazım. 12,85 kilometre derinlikte oldu. Derinlik az değil ama niye bu kadar sarstı bizi. Çünkü sahil kesiminin deprem büyültme özelliği var. Kumların, plajların, yumuşak zeminin depremi daha da fazla büyütme özelliği var. Doğu Karadeniz’de deprem olmaz, burası Türkiye’nin en sağlam yeridir imajı doğru değil. Ben bunu 20 yıldan beri söylüyorum. Ama bir türlü insanları ikna edemiyoruz. 2019’da deprem yönetmeliği yayınlandı ama yerel yönetim gerekli tedbiri almıyor. Bazı yerel yöneticiler bizi şov yapmakla suçladılar. Bu depremler sözün bittiği yeri gösteriyor. Yapı stokunu inşaat mühendisleri açıklamıyor. KTÜ açıklamıyor. Trabzon’un yapı stoku çok eski. Dolayısıyla deprem yönetmeliğine uyması için, depreme dayanıklı olması için binaların 50 yıldan genç olması lazım. Trabzon’da binaların çoğu eski, bir kısmında hatta yönetmelik bile uygulanmamış. Bunları tespit edip ortaya koymak lazım. Bir şey söylediğin zaman felaket tellalı oluyorsun. Beşirli, Yomra, Akyazı sahillerindeki evler çok katlı binalar. Buralar heyelanlı bölgedir. Sarsıntı bu heyelanları da harekete geçirebilir. Çok katlı binalar da alaşağı gelebilir. Bunlar olmaz deniyor ama görüyorsunuz oluyor. Bilimin söylediğini kimse dikkate almıyor ama doğa söyleyince her şey bitiyor. Bak doğa ne diyor; aynı fay sistemi içerisinde 2012’de denizde, 2024’te karada yaptım depremi. O zaman 2012’de 5.7 idi şimdi 4.7. Bunun 6-7 olmayacağına dair bir garanti verilemez. O yüzden de yönetmelik 6.6’lık depreme hazır olun, binaları ona göre yapın, burası bir deprem bölgesidir diyor. Ama maalesef halk hala ‘Trabzon’da deprem olmaz, hoca felaket tellallığı yapıyor’ diyor. İnşaat Mühendisleri Odası çıkıp da Trabzon’un yapı stoku nedir ne değildir diye bir açıklama yapmıyor. Çünkü yapsa tepki alır. O tepkiden korkar.”
SUNİ TOHUMLAMA İLE HAYVANCILIK GELİŞTİRİLİYOR
Türkiye de ilk defa Trabzon’da uygulamaya konulan özellikle dişi jersey sperması ve diğer ırklarla birlikte yapılacak ücretsiz suni tohumlama uygulamalarının ilk protokolü Tonya ve Bütün Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü arasında imzalandı. Sığırlarda hayvan ıslahı çalışmalarının yürütülmesi, hayvancılığın sürdürülebilir bir iş kolu haline getirilmesi, üretici gelirinin arttırılması sayesinde yaşam koşullarının iyileştirilmesi ve kırsaldan büyükşehirlere olan iç göçün önlenmesi bu protokolün amaçları arasında. Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürü İsa Kaplan; bu uygulama ile kamuda görevli veteriner hekimlerin Tonya’ya bağlı tüm mahallelerde jersey ırkını geliştirecek olan ücretsiz suni tohumlama hizmeti verileceğini ve suni faaliyetlerinde kullanılacak olan ekipman ve malzemelerin il müdürlüğü tarafından karşılanacağını belirtti.
