KÜLTÜR/SANAT DÜNYAMIZ

Trabzon basınında  "kültür/sanat Sayfası" uygulamasıyla dikkatleri çekmişti.

ÖMER TURAN EYUBOĞLU'NU ANIYORUZ.

***

Dört yıllık  kısa gazetecilik yaşamında çıkardığı  Hakimiyet gazetesiyle başarılara imza atıp  

dikkatleri  çeken Ömer Turan Eyuboğlu'nu bundan 57 yıl önce yitirmiştik.

***

Gazeteci kimliği yanında şair de olan Ömer Turan Eyuboğlu;  yerel motiflere, yöresel 

yaşamın ironik yan ve yönlerine başarıyla  değinirken;  Karadeniz insanının hüznünü, öfkesini

ve keyfini başarıyla yansıtmıştı  şiirlerinde.

***

Eyuboğlu, Hakimiyet'te düzenlediği haftalık sanat sayfasında Ressam Kayıhan Keskinok, Dr. 

Şair İlhan Demiraslan, C. Savcısı Berin Taşan, Öğretmen Nabi Üçüncüoğlu, Avukat Subutay     

Hikmet Karahasanoğlu, Araştırmacı-yazar İsmet Zeki Eyuboğlu'nun ve daha bir çok 

sanatçının şiirlerine, düz yazı ve desenlerine yer verdi. . Hakimiyet "Sanat Sayfası" bir yıl

sonra çıkacak olan KIYI Kültür Sanat Dergisi'nin  mayalandığı yer oldu kültür/sanat dünyası için...

 Hikmet Aksoy          

24 Şubat 1956... Trabzon'un düşman işgalinden kurtuluşunun 38. yıldönümü kutlamaları yapılıyor. Trabzon Ticaret Lisesi'nde öğrenciyim. Kutlama törenleri sonrasında Kunduracılar  Caddesi üzerinden Faroz Mahallesi'nde kaldığım odama giderken Aslan Pulathaneli'nin kırtasiye dükkanının önüne geldiğimde okul çağındaki bir çocuğun bağırarak; "- Gasteee!.. Yeni çıktııı!.." sesini duydum. Merak ettim, bir gazete aldım. Bu yeni bir gazete idi.  O güne değin, Trabzon'da gazeteler çığırtkan çocuklar  eliyle satılmıyordu. Tek kişi vardı O da  "Onbaşı" adında sokakta Karakullukçuların Cumhuriyet Bakkaliyesi önünde çığırtkanlık yapan tek gazete satıcısı idi. HALK gazetesini satıyordu. Elimdeki yeni gazetenin adı ise HAKİMİYET'ti.

Bu yeni gazetenin sahipleri Trabzon Basın Tarihi'nde izler bırakacak şair Ömer Turan Eyuboğlu,  diğeri de  İhsan Şekip Tuğruldu.

Ömer Turan Eyüboğlu, Trabzon'un Maçka ilçesine bağlı Bahçekaya köyünde 1927 yılında doğdu. Babası Ali Ulvi Bey'in öğretmenlik yaptığı kendi köyünde ilkokulu bitirince;  ortaokulu okuma için  Trabzon'a geldi. (1936-37) Ne var ki, matematik ve müzik derslerinden başarısız olunca öğrenimini yarım bırakıp köyüne döndü.

Ömer Turan daha sonraki yıllarda kendi kendini yetiştirdi. " Özellikle İlköğretim Müfettişi amcası Hüseyin Avni Bey'in  ölümünden sonra ardında bıraktığı çok sayıda kitap, gazete ve dergi O'nun yetişmesi için bir okul" oldu.

 "Gazetecilik tutkusu Ömer Turan'a amcası Hüseyin Avni Bey'den kalmıştır. Hüseyin Avni Bey'in 1924 yılında Gümüşhane'de  ancak  3 sayı çıkarabildiği İlk Adım Dergisi ve Rize'de  4 sayı çıkardığı Yeni Ay;  Ömer Turan'a gazeteciliğe  giden yolda ilk örnekler" oldu.

1949 yılında daha 19 yaşındayken tek şiir kitabı İLK ADIM'ı yayınlarken basın alanına duyduğu ilgiyi göstermiş oldu.

Giderek bozulan sağlığına karşın hastalığını önemsemeyip Hakimiyet gazetesini 24 Şubat 1956 tarihinde okurlarla buluşturduğunda mutluluğunun  doruk noktasındaydı. Tek yapraklı ve  haftada  2 kez çıkan Hakimiyet, o yıllarda Trabzon basını için örnek bir gazetecilik ürünü oldu.

Hakimiyet'in ilk 25 sayısını ortağı İhsan Şekip Tuğrul ile çıkaran Ömer Turan Eyüboğlu, kısa bir yayın aralığından sonra gazetesini 6 Ağustos 1956 tarihinde 26. sayıdan  itibaren kendi adına çıkarmaya başladı.

Ömer Turan bir şair, başka bir ifadeyle hiciv ustasıydı. "Hacı Bayram" imzasıyla  yazdığı  hiciv denemelerini gazetesinin sanat sayfasında, birinci sayfada yer verdiği başyazılarında  da aydın bir insan tavrını sergiledi yaşamı boyunca...

Dinmek bilmeyen sanat/edebiyat/gazetecilik  çalışmaları Ömer Turan'ı yıprattı, sonunda hasta etti. 

18 Eylül 1957'den  21 Ocak 1958 tarihine değin İstanbul'da bir sanatoryumda  tedavi görmesine karşın gazetesini çıkarmayı sürdürdü.

Bu gayreti O'nun mesleğini ne denli önemseyip sevdiğini kanıtı oldu.

Ömer Turan'ın  " Türkçeyi kullanmaktaki hüneri çevresindeki çoğu sanatçıya bir örnek oluşturdu. Eleştirileriyle daha o yıllarda yılmaz bir kalem savaşçısı olduğunu kısa yaşamında kanıtladı.    

HAKİMİYET'in Sanat Sayfası, sanat ve kültürümüzde önemli bir görevi üstlenmişti. Bu sayfa, Ömer Turan'ın sanat tutkusunun, şiir sevdasının bir göstergesiydi. Eyüboğlu,  hep güzellikten yana oldu, sanatla sevincini bütünleştirdi, yazdı, yazıştı, yayımladı."

HAKİMİYET'in bir sayfasını her hafta  sanata ayırarak, döneminin pek çok sanatçısına  kucak açan, şiirler, denemeler, eleştiriler, mizahi taşlamalar yazarak  kentin kültürel yaşamına yepyeni bir boyut kazandıran gazeteci-şair  Ömer Turan Eyuboğlu'nu  57 yıl önce bugün 15 Haziran 1960 tarihinde yitirdik.

Trabzon basın dünyasına ağırlıklı olarak kültür/sanat gazeteciliğini HAKİMİYET gazetesiyle  getiren Ömer Turan Eyuboğlu'nu Rahmet dileklerimizle anıyoruz.

Vefatı sonrasında HAKİMİYET gazetesi, Rahmetli Şahap Eyuboğlu tarafından 11 Ocak 1964 tarihine değin yayın hayatında tutuldu, sonra kapandı.

..............................................................

Kaynakça: KIYI Dergisi, sayı: 15 - Haziran 1987

İLK ADIM, Ömer Turan Eyuboğlu, 1949

TRABZON BASINI, Hikmet Aksoy-1998

.................................................................................                 

Anılmayacak adımız

Her derdi aldım arkama,

Ad bırakmak muradımız.

Baki kalan namdır ama 

Anılmayacak adımız.

Türkiye'nin her ilinde

Sılada, gurbet elinde

Belki de yârin dilinde 

Anılmayacak adımız.

.......................................

Er meydanında öldüm ben

Hoş geldin bela

Hoş geldin yiğitlerin kaderi

Yüreğimin köşesinde 

başımın üstünde yerin

Silah elde yolumu kesti rüstem 

Nara attım

Son bir nara

Daha ölmedik dedim elimle

Hafız gibi okudu "nagant"ım 

Basa-bas ettim

Onu bunu bilmem  erkekçe öldüm

Kim bilecek ciğerimde yare var.

...................................................

Orman dönüşü

Memişoğlu hızarcı Mehmet 

Göz dikti onaltı canın bir dilim ekmeğine

Fadime'me küfür etti tarlada

At sürdü babamın üzerine

Babam dedi: "İş başa geldi oğul..."

Çıktım Hanzar dağlarında pusu kurdum

Günü geldi tosun gibi böğürdü mavzerim

Hızarcı Mehmet'i vurdum

Düşsün kütükten adı

Kurda kuşa afiyet olsun eti 

Konaklar yaptırdım çifter çifter 

Yüreğimde yaşananın lezzeti.