Kalandar veya Kalanda, Türkiye'de Doğu Karadeniz bölgesinde ve Gürcistan'ın batı kesiminde eski geleneğe göre yeni yıl kutlamasıdır. Latince Calendae kelimesinden gelen Kalanda, ayın ilk günü anlamına gelir. Ay takvimini temel alan Kalandar'ın birinci günü, Miladi Takvim'e göre Ocak ayının 14. gününe tekabül eder. Yeni yıl kutlamaları da 13 Ocağı 14 Ocağa bağlayan gece gerçekleştirilir. Bu çerçevede "Kalanda" kelimesi yeni yıl anlamına gelir.Kalanda, Karadeniz Bölgesinde, özellikle Trabzon ve Gümüşhane illerinde bu gecenin ayrı bir önemi vardır. Geleneksel olarak bu gecede çocuklar dışarı çıkar ve evleri dolaşmaya başlarlar. Ellerindeki poşetleri evlerin kapısına koyup zile bastıktan sonra ev ahalisinin poşetin içine koyacakları hediyeleri beklerler ve bu sırada da bazı maniler söylerler:
“Kalandar gecesi devlet bacası,
Tasımı dolduran cennet hocası,
Doldurtmayan cehennem hocası,
Üstte erkeği altta dişi.”
Geleneğe göre insanlar tanınmayacak şekilde giyinir, içlerinde bir kişi dede olarak seçilir, yünden yapılan sakal takılır başlarda muhakkak külah olur. Yüzler boyanır, ellere gürültü çıkarmak amacıyla kelek gibi zile benzeyen şeyler alınır. Gidilen evin önünde önce bir halk tiyatrosu tarzında küçük bir şey oynanır dede ortaya alınır sandalyeye oturtulur. Sonrasında ellerdeki çalgılar çalınır dans edilir Ekipte yer alan kişilere goncoloz adı verilir. Bütün bunların sonunda ortaya torba atılır. Ziyaret edilen ev sahibi tarafından torbaya erzak konulur. Böylece ev ev dolaşılır.Kimi zaman da gençler, tüylü kostümlerle karakoncolos kılığına girerek bellerine bağladıkları çanlarla ya da zillerle gürültüler çıkarır