Küresel bir sorun haline gelen sigara tüketimi ve buna bağlı hastalıklar, dünyada en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Yeryüzünde her yıl milyonlarca insan sigaraya bağlı bir nedenden dolayı yaşamını yitirmesine rağmen, sigara tüketimindeki artışın gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere, aynı ülke içinde yüksek sosyo-ekonomik düzeyden düşük sosyo-ekonomik düzeye, erkeklerden kadınlara ve genç kızlara doğru artan bir şekilde gerçekleştiği görülmektedir. Sigara şirketleri kadınların, serbestlik, özgürlük, güç gibi temalara en fazla ihtiyaç hissedebilecekleri bir dönem olan ergenlik döneminde, sigarayı özendirmektedirler. Kadınlarda bu dönemde gelişen sigara bağımlılığı, gebelik süresince de devam edebilmektedir.
Gebelik esnasında sigara kullanımı, hem anne hem de bebek sağlığına ciddi biçimde zarar verir. Sigara doğum öncesi dönemdeki hastalık ve ölümlerin en önemli önlenebilir nedenleri arasındadır. Gebelik esnasında sigara kullanan annelerin bebeklerinde düşük doğum kilosu, ani bebek ölüm sendromu, ileriki dönemlerde davranışsal sorunlar görülmesi gibi pek çok sorun ortaya çıkabilmektedir. Sigara dumanında 4000’den fazla bileşik saptandığı rapor edilmektedir. Sigaranın içerdiği zift, nikotin, karbon monoksit ve diğer zehirli birçok madde direkt bebeğe geçer. Bu nedenle gebelikte sigaranın bırakılması anne ve bebek sağlığı açısından son derece önemlidir. Sigara içen annelerin bebekleri, içmeyen annelerin bebekleri ile kıyaslandığında ortalama 200-250 gram daha düşük ağırlıkta ve 1 cm daha kısa boylu olarak doğmaktadır. Ayrıca doğum kilosu düşük olan bebeklerin kronik bir hastalığa yakalanma ve doğumdan sonraki ilk 1ay içerisinde ölme riski 40 kat artmaktadır. İstatistiklere göre, sigara içen annelerin düşük yapma ve ölü doğum yapma oranı içmeyenler göre %50 daha fazladır.
Amerikan Pediatri Akademisi Dergisinde yayımlanan araştırmada 2007 ve 2011 yılları arasında belirlenen bebek ölüm verileri hakkında hamilelikte sigaraya ilişkin veriler analiz edildi ve her bir sigara için ölüm riskinin 0,07 oranında arttığı bulundu. Araştırmanın en çarpıcı noktasının “Bir ya da iki sigara içmenin bile ani bebek ölüm riskini artırması” olarak vurgulanıyor. Eğer hamile olmadan önce sigarayı bırakırsanız, tüm bu riskler dört ay içinde yok olacaktır.
Gebelikte sigara kullanımın bir diğer önemi de bebeğin sinir sistemi gelişimi üzerindeki olumsuz etkileridir. Yapılan çalışmalarda doğum öncesi sigaraya maruz kalan bebeklerde hiperaktivite, dikkat eksikliği, heceleme ve okuma zorluklarının daha sık olduğu görülmüştür.
Yine bazı çalışmalarda bu bebeklerde zeka gelişiminde yetersizlik ve bazı davranış bozukluklarının daha sık olduğu gösterilmiştir. Bunun sonucunda dikkat eksikliği, okuma ve matematik problemlerinin öğrenilmesi ortalama olarak 4-5 ay daha geç olmaktadır.
Unutmayın, hamileyseniz ve sigara içiyorsanız, henüz doğmamış bebeğinize de sigara içiriyorsunuz demektir!