Kıbrıs Türkleri’ne özgürlük sağlayan 1974 Barış Harekatı’ndan sonra aynı yıl Kıbrıs Türk Federe Devleti, 1975’te ise Türk Sivil Havacılığı’na (SHGM) bağlı olarak Kıbrıs Türk Hava Yolları (KTHY) kuruldu. Bu şirket, 35 yıl sonra 2010 yılında iflası etti ve kapandı.
Yıllarca bir havayolu şirketi kurabilmek için gayret gösteren Kuzey Kıbrıs’ta iş başına gelen hükümetler ne yazık ki bu işte başarılı olamadı, hüsrana uğradı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti adını alan ve “Yavru Vatan” diye sahip çıktığımız bu devletin, Birleşmiş Milletler ve üye devletlerin (Türkiye hariç) hiçbirinin tanımaması kendi havayolunu kurabilme konusunda önündeki en büyük engeldi.
Birkaç yıldır milli ve yerli (!) bir havayolu şirketi kurmak için gayret eden KKTC Hükümeti’nin amacı, uçak bilet fiyatını ucuzlatmak ve Yeşil Ada diye nitelenen Kuzey Kıbrıs’a yabancı turistlerin Larnaka Havalimanı yerine direkt Ercan’a gelebilmelerini sağlamaktı. Fakat, bu iş yani havayolu kurmak kolay iş değildi.
Son aylarda yerel basında ‘Havayolu şirketi kuruluyor’ diye haberler yer aldı.
Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Erhan Arıklı verdiği demeçlerde THY’den bile destek alındığını dile getirerek, şirketin devletçe kurulacağı izlenimi veriyordu.
Beklenen gün geldi ve Bakanı Arıklı, yeni ‘havayolu’ şirketinin kurulduğunu 13 Mart’ta tantanalı bir açılışla resmen ilan edip, 16 Nisan’da da uçuşların başlayacağını müjdeleyerek “Arkası gelecek, inşallah” diye de ekledi.
Biz de hayırlı olsun diyelim ancak, arkası gelir mi gelmez mi doğrusu bilemiyorum.
Bir havayolu şirketi kurmak için öncelikle SHGM’ye başvurup SHT 6A Yönetmeliği gereği filonuzda öz mal bir adet veya kiralık üç adet uçağınızın bulunması, 5 milyon dolar teminat yatırılması ve tüm personelin istihdam edilme şartlarının yerine getirilerek ön izin alınması koşulu vardır. Sonra da AOC (Airline Operartör Certificate) denilen Uçuş İşletme Ruhsatı almak gerekir. Yerli ve milli olacak denilen havayolu şirketinin bu şartları ne zaman ve nasıl yerine getirdiğini merak ederken Bakan Bey’in ‘havayolu şirketini kurduk’ diye açıklama yapmasına doğrusu şaşırdık.
Çünkü, bu şartların hiçbiri yapılmamış ve Bakan Bey’in müjdelediği gibi yeni bir “havayolu şirketi” de kurulmamıştı.
SHGM’ye başvuru yaparak kurulmuş yeni bir havayolu şirketi olmadı, yoktur. Şayet olsa idi, bu şirketin tescil kodu ve şirket adına kayıtlı olan uçağın üçlü kodu olmalıydı. Bunların hiçbiri yok. Fly Kıbrıs Havayolları veya FlyKHY. com, kurucu ortakları Rauf Denktaş, Mehmet Yücel ve Nusret Polat olan Cyprus Royal Tourism adlı şirketin bir alt markasıdır.
Bakan Arıklı, eksik açıklama yaparak ne yazık ki kamuoyunu da yanıltıyordu.
İşin doğrusu, Kuzey Kıbrıs Hükümeti bu işi kendi yapmayıp, özel sektöre taşere ederek sorumluluktan da kurtulmuştu. Fly Kıbrıs markasını sadece uçak üstüne yazarak uçuş yapacak olan havayolu ise, Türk Sivil havacılığına kayıtlı olan Hür Kuş Hava Taşımacılık A.Ş (Free Bird Havayolları) adlı şirketti. Free Bird şirketiyle ortak olan Royal Cyprus Tourism adlı şirket kesinlikle bir havayolu şirketi olmayıp, Free Bird’un uçuş yetkisini ve uçağını veya uçaklarını kiralayarak uçuş yapma konumunda olan bir turizm şirketidir.
Şöyle ki, tanıtılan uçak Free Bird filosunda görünen TC -FHK tescil işaretli Airbus 321-214 tipi, 32 koltuğu bussines olabilecek 174 kişilik bir uçak olup, adı geçen şirkete wet lease ( Ekipleriyle birlikte) kiralanmıştır.
Lansmandaki uçak görselinde ‘Operated by Free Bird’ yazıyor olması da ortada yerli ve
milli yeni bir havayolunun olmadığının en iyi kanıtıdır.
Açılışta hamasi bir nutuk atarak “Gettolarda iaşelerle yaşayan bir cemaatten kendi devletinde havayolu şirketini kuran bir halka dönüşme serüveni hepimizin gurur duyması gereken bir serüvendir.” diye konuşan Rauf Denktaş, (Serdar Denktaş’ın oğlu) ortada kurulan bir havayolu şirketinin olmadığını bu sözlerle perdeliyordu.
16 Nisan’da Ercan- İstanbul arasındaki ilk uçuştan sonra, Türkiye’de değişik illere ve Haziran’da ise yurt dışına direkt uçuş yasak olduğu için, Antalya’ya teknik (zorunlu) iniş- kalkış yaparak uçuşlar yapılması da düşünülüyor.
Free Bird’in ortak olmasıyla havayolu şirketi kurmak gibi zor ve yaptırımları olan bir işten kurtulan Cyprus Royal Tourism şirketinin bu işte ne kadar başarılı olup olamayacağını bir kış sezonu atlatmasından sonra göreceğiz.
Cyprus Royal Tourism şirketinin hedefi yurt dışında pazar payı olan Free Bird’ın deneyim ve potansiyeli de kullanarak özellikle kumar turizmine yönelik yolcu getirmek olacak.
Gözen Holding’e ait olup, 2001’de kurulan ve istikrarlı bir şirket olan Free Bird Airlines’in filosunda 8 adet Airbus 320 tipi uçak bulunuyor. (Malta’daki Free Bird Europe’ın ise iki uçağı var).
Kiralık tek uçakla haftada 12 sefer yapacak Royal’ın bilet fiyatlarını ucuzlatmak iddiasıyla yola çıktığını biliyoruz, bu konudaki performansını kısa sürede göreceğiz.
Uçağa burnuna Adıyaman’daki depremde can veren öğrencilere ithafen “Melekler Takımı” yazılması çok anlamlı, ama markada ‘Türk’ adının olmayışı da bir o kadar üzücü.
Yine de iyi uçuşlar.