Merhaba, bir önceki yazımızda
“Ergenlik Döneminde Çatışmalar”ı konuşmuştuk. Bugün ise “Çocuklarda Kültür ve Sanat” konusunu inceleyeceğiz. “Kültür ve Sanat” çocukların
da hayatına anlam katan, onların aydınlık, bilgili, bilinçli, değerlerini tanıyan bireyler olması için önemlidir. Çocuklar kendilerine bu meziyetleri eklemez, katmazsa boş ve sığ bireyler olurlar. Toplumda çocuklar birer ağaçtır ve ağacın her kolu bir özelliği temsil etmektedir. Bu özellikler kendini geliştirme, saygılı olma, empatik olma, değerlerini koruma, bilinçli ve
sistemli olma, başarılı olma ve tabii ki de sanat yönlü ve kültürlü olma şeklindedir. “Sanat” yaratıcılığın ve hayal gücünün ifadesi olarak tanımlanır.

“Kültür” çocuğun (yaşına göre) genel olarak kendi toplumunu, dünya toplumlarını, onu ilgilendiren gelişmeleri, neyin nasıl olduğunu, yöntemini, onu bir adım bile olsa ileriye taşıyacak olan ya da öğrenmesi sakınca oluşturmayan bilgi birikimidir. Kültür ailede başlar yani anne/baba eğitim olarak ilgili, meraklı ve duyarlıysa çocuk da büyük ölçüde kültürlü olacaktır. Kültür çocuk için neler sağlar, örneklendirelim:

  1. Eğitime/Öğrenmeye açık olma.

  2. Farklı insanları, hayatları, yaşayışları merak etme.

  3. Bilme isteği ve keşfetme duygusu.

  4. Yeni insanlarla tanışma ve arkadaşlık ilişkileri/sosyalleşme.

  5. Özgüven kazanma.

  6. Takdir edilme/başkalarını da takdir edebilme.

  7. Toplumda dikkat çeken ve örnek gösterilen biri olma.

  8. Hiç umulmadık zamanlarda, alınan bilgiler sayesinde cevap verebilir olma.

  9. Akranlar arasında öne çıkma sebebiyle diğer çocukların da bu davranışa ilgilerinin çekilmesi, taklit edilme.

  10. Zararlı alışkanlıklardan uzak kalma, faydalı şeylerle uğraşma.

  11. Tabletten uzak kalma ve beyin olarak sakinleşme.

  12. Dikkat eksikliği gibi durumlara daha az maruz kalma, odak kurabilme, zamanı verimli kullanma.

  13. Aile ile kültürel etkinlikler yaparken, araştırırken, öğrenirken birlik ve beraberlik duygusunun pekişmesi.

  14. Bağımlılıklardan uzak olma.

  15. Hobi sahibi olma.

  16. Zararlı arkadaşlıklardan uzak olma.

  17. Empati kurma/kendini daha rahat ifade etme.

  18. Sosyal-Duygusal Gelişim/Dil Gelişimi/Zihin Gelişimi olarak desteklenme.

  19. Takıntılı düşüncelere, depresyon gibi rahatsızlıklara daha az yakalanma.

  20. Aile ile aynı ilgi ve merak düzeyinde geçirilen kaliteli zaman.

  21. Aktif, hareketli, girişken olma.

  22. Toplum önünde konuşabilme.

  23. Eleştirel olma, bir düşünceye körü körüne bağlanmama.

  24. Yerine ve konusuna göre analiz yapabilme yeteneği kazanma.

  25. Çocuklarda yaratıcı zekânın, hayal kurma gücünün gelişmesi.

  26. Başkaları ile iletişim kurabilme, kendisi de iletişim başlatabilme.

Çocuklarımız daha evvel de verdiğimiz örneklerde olduğu gibi yoğurulmayı, şekil almayı bekleyen hamur gibidir. Bu hamurları elimizden geldiğince bilgi ile yoğurursak donanımlı çocuklar olarak hayatlarına devam ederler. Bilgili, öğrenen, araştırmacı çocuklar her zaman daha çok öne çıkan, kendini ifade etme konusunda sorun yaşamayan, okuyan, anlayan, başkalarını da anlayan çocuklar olarak hayatımızda var olurlar.

Çocukların Kültürel ve Sanatsal Yönünü Destekleyecek Faaliyetler Nelerdir?

  1. Hiç tartışmasız “Kitap Okuma”, çünkü okunan her kitap insanı değişik duygu deryalarına çıkaran, ona yeni pencereler açan, bakış açısı kazandıran hazinelerdir.

  2. Tiyatro, çünkü canlandırmalar, öyleymiş gibi dramatize edilen davranışlar çocuklar için ruh dünyalarının kapılarını aralayan eserlerdir.

  3. Sinema, yine duygu dünyasının beslendiği, çocuğun kendini bulduğu ya da karakterler ile öğrendiği, kendini geliştirmesine olanak sağlayan etkinliklerdir.

  4. Resim, çocuğun başkalarının yaratıcı çalışmalarında gördüğü ve gördüğünü yorumladığı, estetik değeri olan, kendisi de yaparak hem eğlenip hem de bu konuda yeteneğini keşfedebileceği eserlerdir (diğer güzel sanatlar gibi).

  5. Müzik, çocuklarla onların yaşlarına uygun sanat etkinliklerine gidilebilir, burada müzik kulağı gelişen çocuklar seslere karşı daha farklı bakış açısı içine girecektir. Mümkünse bir enstrüman çalması (ney, keman, piyano...) onun kendini bu yolla ifade etmesine yardımcı olacaktır.

  6. Seyahat, çocuklarla çok uzak mesafe olmasa bile aile eşliğinde yapılan seyahatler onu geliştirmek için oldukça yararlıdır.

  7. Doğa Gezileri, en basit olarak kırda yürümek, deniz kenarında bisiklet sürmek gibi aktiviteler çocuğunuzun kendini iyi hissetmesini sağlayacaktır.

  8. Spor, çocuklar yaşına ve ahlâk gelişimine uygun olan bir spor dalı ile ilgilenirse bu onların enerjilerini atmaları için, hatta o alanda profesyonel olmaları için ortam bile hazırlayabilir (masa tenisi, bilek güreşi, basketbol gibi).

Sonuç Olarak:
Zamanımız sadece ailemiz ile vakit geçirmekten ibaret değildir. Ailemiz ile geçirilen zaman tabii ki çok değerlidir fakat rutine dönen davranışlarımıza güncelleme elzemdir. Farklı bilgiler, farklı iklimler, farklı coğrafyalar, insanlar, alışkanlıklar ve dahi farklı olan bize ait olamayan her şey keşfedildiği zaman insanın “Yaşama Sevgisini” artıran, ona başka dünyaları tanıtan yaşamsal sürprizlerdir.

Kültürlü çocuklar, gökyüzünde parlayan yıldızlara benzer. Kültürsüz çocuklar ise çöldeki kum tanelerine...

Bir sonraki konumuz “Erken Çocukluk Döneminde Öz Bakım Becerileri Kazandırma”da görüşmek üzere. Sağlıklı günler dileriz.