Merhaba bir önceki yazımızda “Teknoloji Bağımlılığı”ndan bahsetmiştik. Bu yazımızda ise “Çocuklarda Davranış Bozuklukları” serimizin üçüncü konusu olan “Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu”nu inceleyeceğiz. Keyifli okumalar...
DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUKLUĞU NEDİR?
“DEHB” olarak bilinen bu durum dikkat etmede zorluk yaşama, aşırı hareketli olma gibi dürtüsel davranışlar ile öz kontrolü etkileyen, çocukluk çağında en fazla görülen nörogelişimsel bozukluklardan biridir.
DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNUN NEDENLERİ NEDİR?
DEHB’e genetik, çevresel ve psikososyal etkenlerin neden olduğu söylense de DEHB’in nedeni tam olarak bilinmemektedir. Yapılan araştırmalarda dikkat eksikliğinin %75 oranında genetik olduğu saptanmakla beraber, diğer nedenler de şu sıraladığımız gibidir:
1) Beyin hasarı.
2) Erken doğum.
3) Gebelik döneminde alkol ve tütün kullanımı.
4) Düşük doğum ağırlığı.
5) Gebelikte ya da erken yaşlarda belirli çevresel etkenlere maruz kalma (kurşun gibi).
6) Parçalanmış aile yapısı.
7) Çocuğu yok sayan davranışlar.
8) Anne baba arasında ciddi sorunlar.
9) Çocuğun, ailenin ilk ya da tek çocuğu olması.
10) Anne babada psikiyatrik bozukluk öyküsü.
11) Anne sütünü az alma.
12) Beslenme bozuklukları (çok çikolata yeme, kola içme, cips gibi hazır gıdaları fazla tüketme, ev yemeği yememe…)
DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çocuklarda dikkat eksikliğinin birden fazla nedeni bulunmaktadır ve belirtileri de bireyden bireye değişiklik gösterebilir. Bazılarında bir, bazılarında ise birçok belirti ile kendini gösterir. Bu belirtiler aşağıdaki gibidir:
1) Kendisine verilen yönergeyi baştan takip edemez.
2) Düzensiz görünürler.
3) Umursamazdırlar.
4) Dalgındırlar.
5) Detayları gözden kaçırırlar.
6) Dikkatleri hemen başka bir yöne kayabilir.
7) Birisi konuşurken onu dinlemiyormuş izlenimi verir.
8) Uzun süre zihinsel çaba gerektiren durumlarda zorlanır ve bundan kaçarlar.
9) Ev ya da okul eşyalarını sıkça kaybederler.
10) Dürtüseldirler.
11) Çok konuşurlar.
12) Yerlerinde duramazlar.
13) Oturması gerekse bile oturamazlar.
14) Sürekli koşma, atlama, zıplama, tırmanma gibi hareketler yaparlar.
15) Bekleme davranışları çok zayıftır, beklemek onlar için çok zordur.
16) Soru sorulduğunda, soran kişinin sözünü kesip cevabını hemen verirler.
17) Sessiz ve sakin kalamazlar.
18) Olay, konu ve konuşmalara sürekli müdahale ederler.
19) Bazen deli cesareti gösterebilir ve sonucunu düşünmeden tehlikeli durumlara atlayabilir.
20) Başkalarını rahatsız edecek davranışlar.
21) Yüksek sesle ya da bağırarak konuşma.
22) Uyarıları tek seferde dinleyip uygulamama, verilen görevleri sürekli aksatma gibi belirtiler verebilir.
23) Akademik olarak başarısızlık.
24) Okula gitmek istememe, okuldan nefret etme.
SONUÇ OLARAK
Her rahatsızlık gibi “Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu” da çocuk için önemli olan, gözlem altında olunması gereken durumlardan biridir. Günümüzde en çok beslenme sebebiyle ortaya çıktığı gözlenen bu rahatsızlık, dikkat edilmezse çocuğun ileriki yaşlarını da olumsuz olarak etkiler ve onun hayatında kapanmaz yaralar açar. En çok dikkat edilmesi gereken ise “abur cuburların tam olarak hayatımızdan çıkarılması” gerçeğini ebeveyn olarak kendimiz de içselleştirip uygulamaya koyarak çocuğun da bu durumu kabullenmesini sağlamaktır.
Beslenme dışındaki konularda sorun yoksa ve konu sadece beslenmeye kalmışsa bir an evvel çocuğa doğru beslenme alışkanlıkları kazandırılmalı, ebeveynler olarak da bu davranışın yapıldığı çocuğa gösterilmelidir. Dikkat eksikliği olduğundan şüphe duyulan çocuklar için yapılacak şey, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulmasıdır.
ÇİÇEKLER DOĞALDIR VE YAPAY OLAN HER ŞEYİ REDDEDER!.. BU REDDEDİŞİ, DAVRANIŞLAR İLE DIŞA VURUR...
Bir sonraki yazımız “Çocuklarda Okul Fobisi”nde görüşmek üzere… Sağlıklı günler dileriz...